Ik kwam het al vaker tegen, de term Dunning-krugereffect. Steeds vaker zie ik de term, in verband gebracht met zogenaamde ‘wappies’. Omdat ik de anti-bewegingen nog steeds volg – ik vind ze buitengewoon interessant als ‘studie-object’ – ben ik de term Dunning-kruger gisteren maar eens gaan Googelen. Ik kende het nog niet, dus deed ik MiJnEiGeNoNdErZoEk!!1!1!!
Maar eerst nog even dit tussen de bedrijven door. Gisteren, op sociale media, werd een artikel van de Volkskrant gedeeld (achter een paywall). Een artikel over een ex-wap die met Corona in het ziekenhuis belandde en nu aangeeft dat hij ‘verkeerd beïnvloed was’. Ik reageerde daar op Twitter als volgt op: “Gemiste kans van de @volkskrant door dit achter een paywall te zetten. Tandeloze wappies die werkeloos thuis zitten met een halve liter spoelbier in de hand, gaan dit niet lezen natuurlijk… #hijdoetalsnogmee“. Buiten het feit dat een aantal mensen deze reactie konden waarderen, leverde mijn reactie op het artikel ook andere reacties uit. Een bloemlezing:
- Marielle ist ein Ubermensch
- Och jee, kijk, Mariëlle deugt!
- Ik ben geen tandeloze wappie, Ik drink geen bier en ben niet werkloos. Kansloos ben jij! Aangezien je alles maar klakkeloos aanneemt van de media zaait en je niet verder durft te kijken
- Dat dus. Bijna zou je wat over haar profielfoto zeggen, maar ik ken haar niet dus verlaag me niet. Maar wat een flapdrol
Brede schouders
Toegegeven, mijn reactie op de post van de Volkskrant was geen handige. Zelf wens ik ook niet met anderen klakkeloos over één kam te worden geschoren, en nu deed ik precies dat. Zoals je kunt lezen werd mij dat ook niet in dank afgenomen. Want uiteraard is niet iedere corona-ontkenner of vaccinatie-weigeraar een ‘Tandeloze, werkeloze, bierzuipende wappie’. Net zo min als ik een deugende, kansloze flapdrol of Ubermensch ben.
Je mengen in een discussie die al anderhalf jaar gaande is en steeds grimmiger wordt, vergt een stel brede schouders. En omdat de ene groep de andere toch niet overtuigt, is deelname aan het ‘gesprek’ weinig zinvol. En dus lees ik liever mee.
Dunning-kruger
Deelname aan de discussie vind ik dus verder niet interessant. Het veranderende gedrag des te meer. Aan beide kanten, maar mijn favoriet zijn wel de mensen die neigen naar de complottheorieën.
Maar wat ís Dunning-kruger nu eigenlijk? Uit mijn ‘onderzoek’ blijkt het volgende:
“Het Dunning-krugereffect is een psychologisch verschijnsel. Het treedt op bij incompetente mensen die juist door hun incompetentie het metacognitieve vermogen ontberen om in te zien dat hun keuzes en conclusies soms verkeerd zijn. Het verschijnsel is vernoemd naar David Dunning en Justin Kruger die het niet bedachten maar er wel onderzoek naar deden en erover publiceerden.
Incompetente mensen overschatten nogal eens hun eigen kunnen en daardoor wanen ze zich bovengemiddeld competent. Mensen die werkelijk bovengemiddeld competent zijn, hebben daarentegen de neiging hun eigen kunnen te onderschatten. Minder competente mensen slaan zodoende hun eigen capaciteiten hoger aan dan zij die veel competenter zijn. Dat kan een verklaring zijn voor het gebrek aan intellectueel zelfvertrouwen waar sommige competente mensen mee kampen: zij gaan ervan uit dat anderen net zo capabel zijn als zijzelf. Incompetente mensen vergissen zich dus doordat ze zichzelf te hoog inschatten, terwijl competente mensen zich vergissen doordat ze anderen te hoog inschatten.” (Bron: Wikipedia)
Kortom: dom overschat zichzelf, en slim onderschat zichzelf en overschat anderen. Dat is zo’n beetje de strekking van het verhaal.
Narcistische trekken
Internet is een dankbare bron voor het verzamelen van informatie over allerlei onderwerpen. Mensen met angst voor wat er zich het afgelopen anderhalf jaar allemaal heeft voorgedaan, kunnen net zo lang Googelen tot zij van mening zijn dat de echte deskundigen het allemaal bij het verkeerde eind hebben. Gevoed met angst door mensen met narcistische trekken, zoals Willem Engel en Donald J. Trump, raken zij steeds meer en meer overtuigd van hun eigen interpretaties van hetgeen zij hebben gelezen en gehoord, steeds meer overtuigd van hun eigen gelijk. Terwijl zij absoluut niet de competenties en het intellectueel in huis hebben om dat gelijk ook toe te kunnen eigenen.
Engel en Trump (en vele anderen) voeden de massa met angst, bouwen er een verdienmodel omheen, en brengen een nieuwe kudde schapen in beweging: de Wappies. Niet iedere vaccinatieweigeraar is een ‘Tandeloze, werkeloze, bierzuipende wappie’, ik zei het al eerder. Maar ze zijn er wel, en hoe!
Vrij land
Bij deze wil ik overigens benadrukken dat ik nog steeds vind dat iedereen zijn of haar eigen keuzes moet kunnen maken. Daarvoor leven we – godzijdank – in een vrij land. Hoewel velen daar heel anders over denken. Maar laat die eigen keuzes dan wel gebaseerd zijn op wetenschap en bewezen logica. En niet ingegeven door complottheorieën, leugens en foute aannames, op een voedingsbodem van angst.
De mensen die zichzelf ongemerkt laten meesleuren in het Dunning-krugereffect, zullen steeds dieper in het drijfzand van complotten en leugens terechtkomen. Zij zullen daar alleen uit geraken als hen een dik touw wordt toegeworpen, met welke zij uit het zuigende moeras kunnen worden getrokken. Er zijn er genoeg die uiteindelijk ‘wakker’ zijn geworden en met schaamrood op de kaken terug kunnen kijken op de afgelopen anderhalf jaar.
Omgedraaid
Mensen die ageren tegen de maatregelen, corona een griepje vinden en de cijfers bagatelliseren, vinden zichzelf wakker en mij en gelijkgestemden schapen. Mijn hele bovenstaande verhaal kan zomaar omgedraaid worden. Met het verschil dat ik de wetenschap probeer te volgen, en zij de leugens en complottheorieën.
Met het schrijven en publiceren van dit stuk realiseer ik mij dat het negatieve en zelfs agressieve reacties kan uitlokken/opleveren van toetsenbordridders uit ‘de andere hoek’. Dat is dan maar zo. Ik schrijf deze blogs voor mijzelf, uit lol voor het schrijven en deel ze voor hen die lol in het lezen ervan hebben. Ik deel slechts mijn mening, zonder enig concreet doel te willen behalen. Dit blog is dan ook niet bedoeld om op enige manier invloed uit te oefenen. Ik verwonder mijzelf slechts over het verschijnsel Dunning-krugereffect en deel dat met mijn nog steeds krimpende schare fans.